Τρίτη 6 Νοεμβρίου 2012
Το πρώτο βλέμμα...
Τετάρτη 9 Μαΐου 2012
Κόρη μου...
Ο Πατέρας
Πέμπτη 8 Μαρτίου 2012
Η γυναίκα . . . βοηθός!
Φυσικά θα έχετε ακούσει πολλές φορές ότι ο Αδάμ χρειαζότανε βοηθό. Βοηθό για πιο πράγμα; Να κάνει τι; Η συνηθισμένη απάντηση είναι «μα φυσικά να τον βοηθά να φροντίζει τον κήπο» ή «να τον βοηθήσει στην αναπαραγωγή».
Ναι, ωραία όλα αυτά και ισχύουν φυσικά, αλλά στο κείμενο φαίνεται ότι ο πρωταρχικός λόγος ήταν ότι ο Αδάμ χρειαζότανε βοήθεια με το «Λόγο του Θεού». Τι σημαίνει αυτό; Γιατί το λέω αυτό;
Η ιστορία βρίσκεται στο 2ο κεφάλαιο της Γένεσης. Ο Θεός πλάθει τον άνθρωπο (εδ. 7), φτιάχνει έναν κήπο και τον τοποθετεί μέσα σ’ αυτόν (εδ. 8) για να τον διατηρήσει (εδ. 15). Πως διατηρείται τώρα αυτή η γη; Με το καλό σκάλισμα; Όχι τόσο απλά και ένα ιερό κείμενο δεν ενδιαφέρεται πρωταρχικά για την κηπουρική. Το μήνυμα της Παλαιάς Διαθήκης είναι ότι η γη διατηρείται καθώς διατηρείς την εντολή του Θεού, τον λόγο Του, αλλιώς την έχασες… Γι αυτό το λόγο στο εδάφιο 16 ακολουθεί αμέσως ο τρόπος με τον οποίο διατηρεί ο Αδάμ τη γη: «από ένα μόνο συγκεκριμένο δέντρο δεν πρέπει να φάει».
Μέσα από το Λόγο του Θεού, από την εντολή, από αυτή την Τορά που λαμβάνει ο Αδάμ εξαρτάται η ζωή στην παρουσία του Θεού. Αλλά αυτός ο λόγος δεν μπορεί να τηρηθεί μόνο από τον άντρα. Και σε αυτό ακριβώς το σημείο στο κείμενο ακολουθεί η σκέψη του Θεού «δεν είναι καλό ο άντρας να είναι μόνος. Θα του φτιάξω ένα βοηθό», όχι μόνο για να βγάζει τα χόρτα του κήπου, όχι για να ποτίζει τα λουλούδια, όχι για να γεννά παιδιά, αλλά ΚΥΡΙΩΣ για να τον βοηθήσει με το λόγο του Θεού, να τον βοηθήσει να τον θυμάται και να τον τηρεί. Αυτό είναι το ζητούμενο και σε αυτό απέτυχε η Εύα. ΔΕΝ γνώριζε καλά το Λόγο του Θεού, τον διαστρέβλωσε, δεν υπενθύμισε στον άντρα τι είπε ο Θεός, δεν απαίτησε από τον άντρα να κοιτάξει βαθιά στην εντολή του Θεού και να σταθεί στον ρόλο του. Το λάθος της ήταν η απομάκρυνση της από τον Λόγο του Θεού τον οποίο όφειλε να γνωρίζει άψογα και να απαιτεί την ίδια γνώση και τήρησή του από τον άντρα της.
Η νέα Εύα είναι πρωταρχικά βοηθός του άντρα στο Λόγο του Θεού και στην τήρησή του. Αυτή είναι η βοήθεια που θέλει ο άντρας…
Ένα ζευγάρι καλών φίλων που έχω στην Κύπρο μου είπαν ότι μια μέρα τους έστειλαν από ένα ταμείο περισσότερα χρήματα απ’ όσα δικαιούνταν. Ο σύζυγος μπήκε στον πειρασμό να τα κρατήσει αλλά η φίλη μου στάθηκε, πήρε την επιταγή από τα χέρια του και του λέει: «Πως μπορείς; Αφού ξέρεις την αλήθεια.»
Λοιπόν, μη μπερδεύεστε. Η έννοια του Θεού στο κείμενο δεν είναι να είσαι βοηθός στο καθάρισμα του σπιτιού. Η Εύα που αντιστρέφει την κατάρα της ανθρωπότητας, η Εύα βοηθός, είναι η γυναίκα που ξέρει την αλήθεια του λόγου του Θεού και μ’ αυτό τον τρόπο «τηρεί τον κήπο»!
Σάββατο 3 Μαρτίου 2012
Βλέπω!
Δεν θα μπορούσα ποτέ να σταματήσω να εκφράζω την αγάπη μου για την τέχνη. Είναι από τα πιο θεμελιώδη χαρακτηριστικά του να είσαι άνθρωπος.
Η τέχνη δεν είναι φυγή από τη ζωή αλλά ακριβώς το αντίθετο. Είναι η επιβεβαίωση της ζωής. Είναι η συγκατάθεση του Αδάμ (του ανθρώπου δηλαδή) στην δημιουργία που παρέλαβε.
Είναι η διαφορά μεταξύ της κατανάλωσης του μήλου και της αναγνώρισης της ύπαρξης του μήλου. Ζωγραφίζοντας το μήλο ο άνθρωπος βιώνει την ανάγκη για μια γλώσσα που θα τραγουδήσει για το μήλο, θα το αναδείξει, θα το περιεργαστεί, θα διαλογιστεί για τη μορφή του, για τα χρώματά του, για την ανθρώπινη σχέση προς αυτό, για τα συναισθήματα που προκαλεί, για την αναγωγή του από τη σφαίρα του άκρατου καταναλωτισμού στη σφαίρα του ευχαριστιακού γεύματος.
Πρέπει όμως να δεις το μήλο, να δεις το πιο κοινό, συνηθισμένο, βαρετό αντικείμενο της καθημερινότητας σου. Πρέπει να το προσέξεις, και για να γίνει αυτό είναι απαραίτητη η παύση. Να παραμερίσεις όλα τα αντικείμενα που φωνάζουν για την προσοχή σου και να κοιτάξεις το ένα, το ένα να γίνει μοναδικό για λίγο. Ο Joseph Pieper λέει ότι «δεν βλέπουμε επειδή υπάρχουν πολλά για να δούμε».
Όταν ρώτησαν τον Αναξαγόρα, 100 χρόνια πριν τον Πλάτωνα, «γιατί βρίσκεσαι σ’ αυτή τη γη;», αυτός απάντησε «εις θεωρίαν». Δηλαδή «για να παρατηρήσω», «για να δω». Οι σοφότεροι άνθρωποι που υπήρξαν ποτέ, αυτοί που οδήγησαν τον κόσμο μπροστά ήταν οι προφήτες. Οι προφήτες δεν είναι οι μάντεις που θα μου πουν το μέλλον. Ο προφήτης στην αρχαιότητα ονομαζόταν «ο ορών», «αυτός που βλέπει», αυτός που σηκώνει το σκυφτό κεφάλι του ταλαίπωρου εργάτη από τη γη και του δείχνει τη ζωή που δεν μπορεί να δει παρόλο που είναι περιτριγυρισμένος απ’ αυτήν. Ο προφήτης είναι ο καλλιτέχνης που απ’ όλα τα μήλα που έχεις στο καλάθι σου, το ένα θα το κρεμμάσει ως πίνακα στον τοίχο σου, θα σου δώσει μάτια.
Ο προφήτης προσκαλεί σε παύση. Κάνε μια παύση σήμερα, ξεχώρισε κάτι, κάνε ένα σκίτσο του πριν να σε παρασύρει ξανά ο χείμαρρος των πραγμάτων...
Παρασκευή 13 Ιανουαρίου 2012
Άνιμε
Υπάρχει κανείς που δεν γνωρίζει το Γιαπωνέζικο Άνιμε; Δεν νομίζω! Όλοι έχουν δει τα Πόκεμον ή τα Μάνγκα.
Ένα βασικό χαρακτηριστικό του Γιαπωνέζικου Άνιμε συνήθως είναι τα μεγάλα μάτια. Τα μεγάλα μάτια επιτρέπουν στον χαρακτήρα να δείξει κατευθείαν τα συναισθήματά του και να τραβήξει όλη την προσοχή εκεί. Επομένως, ο αντίκτυπος στον θεατή είναι άμεσος. Δεν αφήνονται πολλά στην ερμηνεία του θεατή, δεν χρειάζεται να «γεμίσει το κενό», να μαντέψει τι αισθάνεται ο χαρακτήρας. Επίσης, τα μεγάλα μάτια επιτρέπουν στον καλλιτέχνη να δουλέψει με μεγαλύτερη ποικιλία συναισθημάτων όσο μεγαλώνει ο χώρος μέσα στον οποίο εκφράζεται, ο κύκλος του ματιού δηλαδή. Ως αποτέλεσμα, και το μέγεθος του κεφαλιού είναι υπερβολικά μεγάλο σε αναλογία με το υπόλοιπο σώμα.
Το κυριότερο χαρακτηριστικό των μεγάλων ματιών, όμως, είναι ότι λειτουργούν ως σύμβολο αθωότητας. Το να είσαι αθώος στο Άνιμε σημαίνει ότι έχεις μεγάλα μάτια, ότι είσαι πολύ αγαθός, ότι είσαι χαριτωμένος (cute), δεν κάνεις κακό σε κανένα, είσαι ελκυστικός και αγαπάς τους άλλους. Αυτή η εικόνα που δίδεται μέσω της Γιαπωνέζικης ιδέας του «χαριτωμένου», μπορεί να περάσει το μήνυμα ότι αθωότητα ισούται με έλλειψη ισχυρής προσωπικότητας και αποφασιστικής υπόστασης. Προωθεί την ιδέα ότι ο καλός είναι ένα άβουλο θύμα. Μια Γιαπωνέζα φεμινίστρια επισημαίνει ότι αυτή η αθωότητα συμβολίζεται με εικόνες όπως το χαριτωμένο προβατάκι, το βρέφος που κλαίει, το αγοράκι που χάθηκε, κτλ. Οι καλοί δεν κάνουν κακό στον κόσμο αλλά ελκύουν «αρπακτικά», επιθετικούς, κακόβουλους ανθρώπους, χωρίς όμως να έχουν δύναμη να τους αντιμετωπίσουν ή την ικανότητα να αλλάξουν καταστάσεις. Η αθωότητα, λοιπόν, μετατρέπει την καλοσύνη σε μια πολύ αδύναμη αξία. Μόνο αυτοί που περνούν στην απαγορευμένη ζώνη, όσους η εμπειρία γίνεται σεξουαλική και βίαιη, ελέγχουν τις δυναμικές ενέργειες της ζωής και αυτές είναι οι ενέργειες που αλλάζουν τον κόσμο.
Βλέπουμε, λοιπόν, ότι μέσα από αυτή την παρουσίαση του Άνιμε δημιουργείται ένας κόσμος που υπάρχει και προχωρεί μόνο μέσω της φυσικο-υλικό-σωματικής δύναμης. Το αθώο, το παθητικό, η χαριτωμένη μαθητριούλα με τα μεγάλα μάτια, δεν έχει υπόσταση αλλά λειτουργεί ως ευκαιρία για να αναδείξει ο «μη-αθώος» τη δύναμη του.
Δεν είναι απαραίτητο ότι κάθε Άνιμε διέπεται από αυτή τη φιλοσοφία, αλλά αξίζει να αναλογιστούμε βαθύτερα όταν βλέπουμε ή διαβάζουμε Άνιμε: ποια είναι η εικόνα που δίδεται για τον «καλό»; Παρουσιάζεται ως αδύναμη αξία η καλοσύνη; Προωθείται η φυσική και σεξουαλική δύναμη; Τι τελικά αλλάζει τον κόσμο στο Άνιμε; Έχουμε εδώ μια καρικατούρα του "καλού κοριτσιού" και της δύναμής της να υποτάξει το κακό και να αλλάξει τον κόσμο;
Περισσότερα εδώ.